تحویل سامانه دفاعی S-400 و جنگنده‌های سوخو ۳۵ به ایران: واقعیت یا شایعه؟
در روزهای اخیر، خبر مهمی درباره تحویل سامانه دفاعی S-400 و یک اسکادران کامل از سوخو ۳۵ به ایران منتشر شد که ابعاد جدیدی به قدرت نظامی این کشور می‌بخشد.
به گزارش ملت بیدار؛ در روزهای اخیر، یک خبر مهم و استراتژیک اما غیررسمی در میان اخبار مربوط به جنگ غزه و لبنان منتشر شد: روسیه بالاخره سامانه دفاعی S-400 و یک اسکادران کامل از سوخو ۳۵ را در اختیار ایران قرار داده، هر چند بسیار دیر!
وبسایت «امنیت دفاعی آسیا» در گزارشی مدعی تحویل سامانه دفاع هوایی اس-۴۰۰ از روسیه به ایران شده است. این وبسایت نوشته است گزارش‌ها حاکی از آن است که روسیه پس از درخواست تهران، سامانه دفاع هوایی اس-۴۰۰ «تریومف» را در اختیار ایران قرار داده است. پرسنل نظامی ایران به سرعت برای تحویل و نصب این سامانه در نقاط مختلف در سراسر کشور، عمدتاً برای دفاع از تأسیسات هسته‌ای خود، اقدام کردند.
چند روز پیش، نیز این وبسایت گزارش داد که روسیه ارسال سامانه جنگ الکترونیک دوربرد مورمانسک-بی.ان (Murmansk-BN) را به ایران آغاز کرده است. به ادعای این وبسایت، علاوه بر این، گزارش‌های اخیر حاکی از آن است که مسکو سامانه پدافند هوایی اس-۴۰۰ «تریومف» را نیز در اختیار ایران قرار داده است.
روزنامه مشهور آمریکایی نیویورک تایمز نیز با استناد به اظهارات مقامات دولتی ایران و چند تن از افسران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، عرضه سامانه پدافند هوایی اس-۴۰۰ به ایران را تایید کرد. ارائه سامانه پدافند هوایی اس-۴۰۰ «تریومف»، سامانه جنگ الکترونیک «Murmansk-BN» و دیگر تسلیحات ساخت روسیه به ایران در بحبوحه تنش‌های رژیم صهیونیستی و ایران صورت می‌گیرد.
پیش از این ایران سامانه پدافند هوایی اس-۳۰۰ را در اختیار داشت، اما دستیابی به سامانه اس-۴۰۰ به دلیل توانایی آن در هدف قرار دادن تهدیدات هوایی در برد بیش از ۴۰۰ کیلومتر، برای هواپیماهای اسرائیلی و آمریکایی نگران‌کننده‌تر است. در ماه آوریل، روزنامه آمریکایی واشنگتن پست گزارش داد که مسکو از یک هیئت ایرانی دعوت کرده است تا از تأسیسات مختلف تولید تسلیحات روسیه، از جمله شرکت‌های تولیدکننده قطعات کلیدی سامانه دفاع هوایی اس-۴۰۰ بازدید کند.
سیستم دفاع هوایی اس-۴۰۰ به دلیل توانایی آن در شناسایی و انهدام اهداف هوایی، از جمله جنگنده‌های رادارگریز مانند F-۳۵، به شدت مورد ترس دنیای غرب است. این سامانه می‌تواند با اهدافی تا فاصله ۴۰۰ کیلومتری درگیر شود. انواع خاصی از سیستم اس-۴۰۰ مجهز به رادارهای پرقدرت هستند که قادر به مقابله با فناوری‌های رادارگریز مورد استفاده توسط جت‌های جنگنده مانند F-۳۵ و بمب‌افکن‌ها هستند.
به گفته مقامات اطلاعاتی آمریکا، بازدید هیئت ایرانی از تأسیسات تولید تسلیحات روسیه نشان‌دهنده روابط نزدیک دفاعی دو کشور به ویژه پس از شروع درگیری در اوکراین است. گزارش‌ها حاکی از آن است که ایران سامانه جنگ الکترونیک دوربرد «Murmansk-BN» را از روسیه دریافت کرده تا برای حملات احتمالی در مقیاس بزرگ توسط اسرائیل و ایالات متحده آماده شود. همچنین، ایران این سامانه جنگ الکترونیک دوربرد را در نقاط مختلف کشور مستقر کرده است.
سیستم مورمانسک-بی‌ان قوی‌ترین سیستم جنگ الکترونیک در ارتش روسیه است که می‌تواند سیگنال‌های رادیویی دشمن، GPS، ارتباطات، ماهواره‌ها و سایر سیستم‌های الکترونیکی را تا فاصله ۵۰۰۰ کیلومتری مختل و رهگیری کند. هدف اصلی این سیستم، مختل کردن و از بین بردن سیستم‌های ارتباطی ماهواره‌ای فرکانس بالا است که توسط ایالات متحده و ناتو استفاده می‌شود. به‌علاوه، این سیستم می‌تواند «مهمات هوشمند» و سامانه‌های هوایی بدون سرنشین را «کور و کر» کند.
برخی از تحلیلگران دفاعی معتقدند که برد عملیاتی سامانه مورمانسک-بی‌ان ۵۰۰۰ کیلومتر نیست بلکه می‌تواند تا ۸۰۰۰ کیلومتر گسترش یابد. در مردادماه سال جاری، یورونیوز به نقل از نیویورک تایمز در گزارشی آورده بود که روسیه تحویل تجهیزات پدافند هوایی و راداری پیشرفته خود را به ایران آغاز کرده است. برخی از این تجهیزات به دنبال درخواست ایران از کرملین و در شرایط میزبانی رئیس‌جمهوری ایران از سرگئی شویگو، رئیس شورای امنیت روسیه صورت گرفته است.
بر اساس این گزارش، در این دیدار که در پنجم ماه اوت صورت گرفت، شویگو به رسانه دولتی ایران گفت که مسکو «آماده همکاری کامل با ایران در مورد مسائل منطقه‌ای» است. سرلشگر محمد باقری نیز متقابلاً به روابط «عمیق، بلندمدت و استراتژیک» بین ایران و روسیه اشاره کرد.
مقامات به نیویورک تایمز گفته‌اند که در حالی که رسانه‌های محلی ایران تنها از درخواست تجهیزات نام برده‌اند، یکی از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و یک مقام دیگر به تایمز تأیید کردند که نه تنها این درخواست انجام شده، بلکه تحویل‌ها نیز آغاز شده است. این گزارش‌ها در حالی است که هیچ‌گاه سخنی از انعقاد قرارداد مشخص دفاعی میان ایران و روسیه برای خریداری سامانه‌های اس-۴۰۰ روسیه مطرح نشده است. ایران و روسیه از سال ۱۳۸۶ در موضوع سامانه‌های پدافندی اس-۳۰۰ قرارداد نظامی داشتند. این سامانه پس از ۹ سال در سال ۱۳۹۵ به ایران تحویل شد.
رسانه‌های آمریکایی فروردین‌ماه امسال نیز مدعی شده بودند که اسرائیل در حمله به محلی نزدیک تأسیسات اتمی نطنز و پایگاه هشتم شکاری اصفهان، یکی از سامانه‌های پدافندی اس-۳۰۰ را از بین برده است. گزارش‌های جدید تداعی‌کننده جایگزینی سامانه‌های جدیدتر اس-۴۰۰ است که ضعف سامانه‌های اس-۳۰۰ را نیز جبران کرده است.
به گزارش تابناک، به بهانه اقدام روسیه در تحویل سامانه دفاعی S-400 و یک اسکادران کامل از سوخو ۳۵ به ایران، مروری بر این دو سلاح راهبردی پکیج دفاعی ایران داشته‌ایم که از نظر می‌گذرانید:
آیا سوخو ۳۵ همان سلاح سری است که روسیه و هم‌پیمانان برای تغییر قواعد بازی به آن نیاز دارند؟
وقتی از سوخو ۳۵ صحبت می‌کنیم، تنها درباره یک هواپیمای جنگی حرف نمی‌زنیم، بلکه درباره یک پدیده هوایی هستیم که مرزهای فیزیک را به چالش کشیده است. با موتورهایی که نیروی رانش آن‌ها قابلیت تغییر جهت دارد، این جنگنده قادر است در هوا «رقصی مرگبار» انجام دهد، مانورهایی که شاید تنها در فیلم‌های علمی-تخیلی دیده باشید. سرعت این هواپیما چیزی حدود ۲.۲ ماخ است، یعنی زمانی که از کنار شما می‌گذرد، حتی صدای شکسته شدن دیوار صوتی را هم نخواهید شنید؛ چون سوخو ۳۵ قبل از آنکه متوجه شوید، کیلومترها دورتر رفته است.
اما آنچه این جنگنده را واقعاً به «اژدهای آهنین» آسمان‌ها تبدیل کرده، سامانه‌های الکترونیکی و رادار پیشرفته آن است. رادار Irbis-E می‌تواند اهدافی در فاصله ۴۰۰ کیلومتری را شناسایی کند و نه فقط یک یا دو هدف، بلکه تا ۳۰ هدف را به طور هم‌زمان زیر نظر بگیرد. این یعنی، در نبردهای آینده، اگر دشمن با گروهی از جنگنده‌ها به سراغ شما بیاید، سوخو ۳۵ می‌تواند به راحتی برتری تاکتیکی را حفظ کند.
با این همه، سوخو ۳۵ تنها یک سلاح نیست؛ بلکه نمادی از فلسفه نظامی روسیه است: ترکیبی از قدرت خالص، سادگی عمل و انعطاف‌پذیری استراتژیک. در زمانه‌ای که جنگنده‌های نسل پنجم مانند F-۳۵ با فناوری‌های پنهان‌کار وارد میدان شده‌اند، روسیه تصمیم گرفته به جای پنهان کردن هواپیماهایش، بر قدرت بی‌پایان و مانورپذیری مطلق آن‌ها تکیه کند. اگر F-۳۵ به مانند شبح در آسمان‌ها می‌چرخد، سوخو ۳۵ یک اژدهای غران است که با شلیک موشک‌هایش، دشمن را به وحشت می‌اندازد.
اما آیا این اژدهای آهنین می‌تواند در میدان‌های جنگ آینده نیز همین‌قدر مهیب باشد؟ اگرچه جنگنده‌های نسل پنجم مانند F-۲۲ و F-۳۵ در تکنولوژی‌های پنهان‌کاری و جنگ الکترونیک برتری‌هایی دارند، سوخو ۳۵ با تمرکز بر قدرت خام و مانورپذیری استثنایی، همچنان تهدیدی جدی برای هر نیروی هوایی محسوب می‌شود. اینجاست که نبرد میان فناوری و قدرت خام شکل می‌گیرد؛ نبردی که تنها در آسمان‌های آینده پاسخ نهایی آن مشخص خواهد شد.
سوخو ۳۵ شاید یک جنگنده از نسل ۴++ باشد، اما در دل خود درسی از جنگ‌های قدیمی و نبردهای مدرن دارد: «گاهی بهترین راه برای پیروزی، جنگیدن بدون پنهان شدن است.» و این فلسفه‌ای است که روسیه با سوخو ۳۵ در برابر دنیا قرار داده است.
سوخو ۳۵ (Su-۳۵) یک جنگنده چندمنظوره و نسل ۴++ است که توسط شرکت سوخو در روسیه تولید شده و به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین هواپیماهای جنگی حال حاضر جهان شناخته می‌شود. این هواپیما به طور مستقیم از سوخو ۲۷ توسعه یافته و برای رقابت با جنگنده‌های نسل پنجم طراحی شده است. در ادامه، به صورت دقیق‌تر به ویژگی‌ها، توانمندی‌ها و خصوصیات این هواپیما می‌پردازیم:
۱. طراحی و ساختار
سوخو ۳۵ از بدنه‌ای آیرودینامیک با ترکیبی از مواد کامپوزیتی سبک و آلیاژهای فلزی پیشرفته بهره می‌برد که علاوه بر استحکام بالا، وزن آن را کاهش داده و مصرف سوخت را بهینه می‌کند. این هواپیما طراحی بالاتر از میانگین نسل چهارم را دارد که آن را از لحاظ عملکرد پروازی و مانورپذیری برتر کرده است.
۲. موتور و قابلیت مانور
سوخو ۳۵ مجهز به دو موتور توربوفن AL-۴۱F۱S با قابلیت تغییر جهت رانش (Thrust Vectoring) است که به آن قدرت مانور فوق‌العاده‌ای می‌دهد. این سیستم امکان چرخش هواپیما در محورهای مختلف را بدون نیاز به تغییر جهت بال یا بدنه فراهم می‌کند، که در نتیجه قدرت مانور و انعطاف‌پذیری آن بسیار بالا می‌رود. این ویژگی باعث می‌شود که سوخو ۳۵ در نبردهای نزدیک هوایی (dogfighting) برتری قابل توجهی داشته باشد.
ویژگی‌های موتور:
- نیروی رانش هر موتور: حدود ۱۴۵ کیلونیوتن
- سرعت ماکزیمم: حدود ۲.۲۵ ماخ (تقریباً ۲۴۰۰ کیلومتر در ساعت)
- برد پروازی: حدود ۳.۶۰۰ کیلومتر بدون سوخت‌گیری هوایی، و تا حدود ۴.۵۰۰ کیلومتر با مخازن سوخت خارجی
۳. رادار و سامانه‌های الکترونیکی
سوخو ۳۵ از یکی از پیشرفته‌ترین سامانه‌های راداری در دنیا بهره می‌برد، یعنی رادار Irbis-E. این رادار یک سیستم PESA (Passive Electronically Scanned Array) است که می‌تواند اهداف را تا فاصله ۴۰۰ کیلومتری شناسایی کند. همچنین قادر به تعقیب و هم‌زمان شلیک به چندین هدف (تا ۳۰ هدف هوایی و ۴ هدف زمینی) است.
ویژگی‌های رادار Irbis-E:
- توانایی شناسایی هواپیماهای پنهان‌کار (Stealth) در فاصله‌های دورتر
- امکان کنترل دقیق سلاح‌ها و هدایت موشک‌های پیشرفته
- مقاومت در برابر جنگ الکترونیک و قابلیت جلوگیری از تداخل سیگنال‌های راداری دشمن
سوخو ۳۵ همچنین به سیستم‌های جنگ الکترونیک (Electronic Warfare) پیشرفته مجهز است که شامل سیستم‌های مقابله با رادار، اخلال در ارتباطات دشمن و فریب موشک‌های هدایت‌شده است.
۴. تسلیحات
سوخو ۳۵ از طیف گسترده‌ای از تسلیحات برای انواع مأموریت‌ها استفاده می‌کند، از جمله موشک‌های هوا به هوا، موشک‌های زمین به هوا، موشک‌های ضد کشتی و بمب‌های هدایت‌شونده.
موشک‌های هوا به هوا:
- R-۷۷: یک موشک میان‌برد هدایت‌شونده با رادار فعال
- R-۷۳: موشک کوتاه‌برد برای نبردهای نزدیک با قابلیت قفل به هدف با زاویه دید بالا
موشک‌های زمین به هوا:
- Kh-۳۱: یک موشک ضد کشتی و ضد رادار که برای هدف قرار دادن سامانه‌های پدافندی دشمن استفاده می‌شود.
- Kh-۲۹: موشکی برای حمله به اهداف زمینی مانند ساختمان‌ها و سازه‌های مستحکم
سوخو ۳۵ می‌تواند تا ۸ تن تسلیحات را در ۱۲ پایلون مختلف حمل کند که شامل بمب‌های هدایت‌شونده و غیرهدایت‌شونده نیز می‌شود.
۵. کابین خلبان و سیستم‌های کنترلی
کابین خلبان سوخو ۳۵ مجهز به نمایشگرهای دیجیتالی چندمنظوره و کنترل‌های پیشرفته است که امکان کنترل بهتر و سریع‌تر جنگنده در شرایط مختلف نبرد را فراهم می‌کند. سیستم‌های پرواز آن به صورت فلای بای وایر (Fly-by-Wire) هستند که دقت در کنترل و پاسخ‌دهی هواپیما را افزایش می‌دهد. همچنین این جنگنده از سیستم‌های هشداردهنده و دفاعی پیشرفته بهره می‌برد که شامل سیستم‌های شناسایی تهدیدات موشکی و اخلال‌گرهای الکترونیکی است.
۶. ویژگی‌های رادارگریزی (Stealth)
اگرچه سوخو ۳۵ به طور کامل رادارگریز نیست، اما طراحی و استفاده از مواد خاص در ساختار آن به کاهش سطح مقطع راداری (RCS) کمک می‌کند. این ویژگی‌ها به این هواپیما اجازه می‌دهد تا در مقابل رادارهای دشمن کمتر قابل شناسایی باشد.
۷. دیگر ویژگی‌ها
- قابلیت پرواز در ارتفاع بالا و سرعت‌های فوق‌العاده بالا
- عملکرد مطلوب در شرایط آب و هوایی نامساعد و تنوع در مأموریت‌ها از جمله نبردهای هوایی، نظارت و پشتیبانی نزدیک
- قابلیت همکاری با دیگر جنگنده‌ها و سامانه‌های پدافندی
/ پایان پیام
