آیا هوش مصنوعی باعث بحران انرژی خواهد شد؟
با افزایش چشمگیر استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی، مصرف برق مراکز داده به شدت افزایش یافته و پیش‌بینی می‌شود که این روند تا پایان دهه جاری ادامه یابد. نهادهای معتبر بین‌المللی به بررسی ابعاد این چالش و راه‌حل‌های ممکن پرداخته‌اند.
به گزارش ملت بیدار: با رشد سریع فناوری هوش مصنوعی، تقاضا برای انرژی در مراکز داده به طرز بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است. بر اساس پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، مصرف برق مراکز داده جهانی تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۹۴۵ تراوات‌ساعت خواهد رسید که این مقدار معادل مصرف برق فعلی ژاپن است. هوش مصنوعی به عنوان عامل اصلی این افزایش شناخته می‌شود و انتظار می‌رود که مصرف برق مراکز داده بهینه‌شده برای این فناوری تا آن زمان بیش از چهار برابر شود.
به گفته کارشناسان، اگر مراکز داده را به عنوان یک کشور در نظر بگیریم، در سال ۲۰۳۵ این مراکز می‌توانند به رتبه چهارم در مصرف برق جهانی پس از چین، آمریکا و هند دست یابند. این در حالی است که هر پرسش ساده‌ای که به یک مدل زبانی بزرگ ارسال می‌شود، می‌تواند مصرف برقی معادل روشنایی یک لامپ LED به مدت پنج ثانیه را به همراه داشته باشد.
در چرخه زندگی مدل‌های هوش مصنوعی، مرحله آموزش بیشترین مصرف انرژی را دارد. در این مرحله، خوشه‌هایی متشکل از هزاران شتاب‌دهنده (GPU/TPU) به مدت چند هفته تا چند ماه به طور مداوم کار می‌کنند. در مقابل، استنتاج که شامل پاسخگویی به درخواست‌هاست، انرژی کمتری مصرف می‌کند، اما با افزایش تعداد درخواست‌ها، سهم آن در مصرف کل به سرعت افزایش می‌یابد.
مسئله مصرف انرژی تنها به برق محدود نمی‌شود. مصرف آب برای خنک‌کاری مراکز داده و کربن تولیدی نیز از جمله چالش‌های دیگر هستند. برای مثال، مایکروسافت در تلاش است مراکز داده جدید خود را طوری طراحی کند که برای خنک‌کاری به آب نیازی نداشته باشند. همچنین، گوگل اعلام کرده که نسل جدید شتاب‌دهنده‌های خود نسبت به نسل قبلی بیش از 67 درصد کارآمدتر است.
در پایان، هوش مصنوعی در عین حال که تقاضای برق را افزایش می‌دهد، می‌تواند به بهینه‌سازی شبکه‌ها و کاهش مصرف انرژی در بخش‌های دیگر نیز کمک کند. این دوگانه، سیاست‌گذاران و صنعت را به چالش کشیده و آنها را به سرمایه‌گذاری در کارایی و انرژی کم‌کربن دعوت می‌کند، در غیر این صورت، هزینه‌های زیست‌محیطی ممکن است دستاوردهای این فناوری را تحت‌الشعاع قرار دهد./ پایان پیام
