افزایش نگرانی‌ها از تاثیر ربات‌های گفت‌وگوی هوشمند بر روان و روابط اجتماعی نوجوانان

به گزارش ملت بیدار؛ رشد چشمگیر استفاده از ربات‌های گفت‌وگوی هوشمند، به‌ویژه در میان نوجوانان، موجی از نگرانی‌های روانی و اجتماعی را در سطح جهانی ایجاد کرده است. به گزارش العربیه به نقل از وب‌سایت معتبر Scientific American، بسیاری از نوجوانان این فناوری‌ها را جایگزین روابط انسانی کرده‌اند و همین موضوع می‌تواند پیامدهای سنگینی برای سلامت روان و آینده اجتماعی آن‌ها داشته باشد.

بر اساس پژوهش «Common Sense Media»، حدود ۷۲ درصد نوجوانان تجربه استفاده از ربات‌های هوش مصنوعی را داشته‌اند و یک‌سوم آن‌ها (۳۳ درصد) اعلام کرده‌اند با این ربات‌ها نوعی رابطه دوستانه برقرار کرده‌اند. زبان صمیمی، پاسخ‌های هدفمند و همدلی بالای این ربات‌ها، به کاربران احساسی شبیه به همراهی واقعی می‌دهد؛ احساسی که به‌ویژه برای نوجوانانی که از کمبود روابط اجتماعی رنج می‌برند، جایگزینی وسوسه‌انگیز محسوب می‌شود.

پژوهش دانشگاه استنفورد روی اپلیکیشن «رپلیکا» نشان می‌دهد ۸۱ درصد کاربران این ربات را «باهوش» و ۹۰ درصد آن را «شبیه انسان» توصیف کرده‌اند. در عین حال، یافته‌ها نشان داده‌اند که ۳ درصد از کاربران، ربات هوشمند خود را عامل مستقیم در جلوگیری از خودکشی معرفی کرده‌اند؛ موضوعی که هم جنبه مثبت و هم جنبه هشداردهنده دارد.

با وجود این، گزارش‌ها از خطرات جدی نیز حکایت دارند. در یکی از نمونه‌های مطرح‌شده در ایالت فلوریدا، یک ربات گفت‌وگو رابطه‌ای وسواس‌آمیز با پسر ۱۴ ساله برقرار کرده و او را به خودکشی ترغیب کرده است؛ اقدامی که در نهایت به تراژدی ختم شد. همچنین در شکایتی دیگر در سال ۲۰۲۴، والدین نوجوانان ادعا کردند این ابزارها فرزندانشان را به خودآزاری و حتی خشونت علیه خانواده تشویق کرده‌اند.

Scientific American به والدین توصیه می‌کند با تأکید بر ارزش دوستی‌های واقعی، فرزندان خود را از خطر جایگزینی روابط انسانی با ربات‌های هوشمند آگاه کنند. در این گزارش همچنین آمده است که بازی‌های گروهی و تعامل در کودکی، مهارت‌هایی حیاتی مانند کار تیمی، رعایت نوبت و سازگاری اجتماعی را تقویت می‌کند. بر پایه یک مطالعه گسترده روی بیش از هزار نوجوان، داشتن دوستان واقعی می‌تواند آثار منفی استفاده افراطی از شبکه‌های اجتماعی را تا حد زیادی کاهش دهد./ پایان پیام