جشنواره انارهای سرخ و طبخ رب انار سنتی در حوالی تهران

ملت بیدار آنلاین| شقایق مهاجری - روستای تاریخی «قلعه محمدعلی خان» در ۶۵ کیلومتری تهران، از توابع شهرستان ری و مابین تهران و استان قم واقع شده است.

رضا قلی اینانلو از ساکنان این روستا و گردانندگان جشنواره انار درباره تاریخچه این روستا می‌‌گوید: « تاریخچه این روستا برمی‌گردد به اوایل زمان قاجار که شاهسون‌ها و قزلباش‌ها را برای حکومت اطراف شهرها می‌فرستادند.

این روستا تقریبا ۲۴۰ سال قدمت دارد و ساکنان آن شاهسون‌های دشت مغان و طایفه اینانلو هستند.

تا قبل از انقلاب اسلامی، کشاورزی در این روستا بر عهده رعیت‌ها بود و کار اصلی خوانین  جنگ و حفاظت از جاده ابریشم بوده است.

اینانلو ادامه می‌دهد: چون در گذشته ارتش واحدی وجود نداشت احفاظت از ملک ایران در دست عشایر و ایل‌ها بود و آن‌ها به جنگ فرستاده می‌شدند.

او درباره تاریخچه انار می‌گوید: از زمان‌های گذشته کشت انار در این روستا انجام می‌شده و از همان ابتدا باغات وجود داشته است؛ زیرا  انار برای اقلیم کوهپایه‌ای است و این منطقه هم در گذشته به گوی‌داق معروف است. گوی‌داق به زبان ترکی یعنی کوه سبز.

رضا قلی اینانلو در ادامه این گفت‌ ‌وگو به تعداد ساکنان این روستا اشار می‌کند که تقریبا ۱۵۰ خانوار فصلی و ۴۰ خانوار دائم در این روستا ساکن و به باغداری و دامداری مشغول هستند.

کنار رضاقلی، خانمی ایستاده که دستانی سرخ و اناری دارد و نشان از زحمتی است که برای باغ پر بار انار کشیده است. نام او نوشین دخت اینانلو و خواهر رضاقلی است.

نوشین‌دخت که طراح اصلی برپایی جشنواره انار است درباره انار و محصولات این جشنواره می‌گوید: اولین سال است که این جشنواره را برگزار می‌کنیم ولی تا قبل از آن طبق روال هرساله رب انار سنتی در این باغ طبخ می‌شود.

نوشین‌دخت ادامه می‌دهد: در تلاش هستیم برای سال‌ آینده امکانات گردشگری را در باغ فراهم کنیم تا جاذبه‌ای برای حضور گردشگران و دوست‌داران انار باشد. 

نوشین‌دخت علت ناشناخته بودن این منطقه را موقعیت جغرافیایی روستا می‌داند و می‌گوید: « این روستا هم از سمت تهران داخل گودی است و هم از سمت قم، این موضوع باعث شده بسیاری از مسافران این جاده سرسبزی این روستا را نبینند و از کنار آن عبور کنند.

او درباره کیفیت انارهای باغشان و روستا می‌گوید: با این شرایط بی‌آبی کیفیت انارها همچنان مورد قبول است؛ هرچند رقابتی با جاهای دیگر نداریم ولی انار قلعه محمدعلی خان در حد انار ساوه خوشمزه و با کیفیت است.

نوشین‌دخت درباره میزان تولیداتشان ادامه می‌دهد: سالیانه 2 تن تولید رب انار داریم و نزدیک به ۵۰ تن انار به  بازار ارائه می‌دهیم. 

از او می‌خواهم مراحل تولید رب انار سنتی را برایم بگوید، هرچند تقریبا تمام مراحل در باغ و در مقابل چشم حاضران قابل دیدن بود.

نوشین‌دخت مراحل تولید رب انار را اینگونه شرح می‌دهد: انار پس از چیده شدن به دو دسته سالم و ترکیده تقسیم می‌شود. انارهای سالم شسته  و تاج یا کلاهک‌ آن‌ها گرفته می‌شود تا مزه گس و تلخ به رب ندهد.

در طبخ رب انار به روش سنتی خبری از دستگاه آبگیری نیست و مرحله با نصف کردن انارها با دست و دون کردن آن به کمک چوب‌های تخته‌ای است. زیرا با این روش مانع از ریختن پیه‌ها یا گوشت‌های سفید درون انار می‌شویم که همین امر موجب

می‌شود رب انار مزه تلخی و گس ندهد. 

در ادامه مرحله دانه پختن انار است که ۵ ساعت طول می‌کشد.

در این مرحله دانه‌ها به شکلی می‌پزد که  با دست زدن از هسته جدا می‌شوند. در این زمان باید انار داخل آبکش صاف شود و گوشت و دانه‌ها از هم جدا شوند.

آخرین مرحله که سخت‌ترین مرحله هم است، غلیظ کردن انار در دیگ‌های رویی و روی شعله پر حرارت ذغال به مدت حدودا ۱۶ ساعت است. 

او تاکید می‌کند هیچ افزودنی برای نگهداری رب انار استفاده نمی‌شود و راز نگهداری رب انار در مدت زمان طولانی افزودن روغن هسته انار است که این کار را در پایان پخت رب انجام می‌دهند.

نوشین‌پخت از همه علاقه‌مندان به این میوه بهشتی دعوت می‌کند تا ۱۵ آذرماه به روستای قلعه محمدعلی خان بروند و از نزدیک شاهد طبخ رب انار سنتی باشند.

او همچنین فضایی را برای عکاسی کنار درختان انار آماده کرده و گردشگران این اجازه را دارند تا کنار این میوه زیبا و پاییزی عکس‌هایی به یادگار بگیرند./ پایان پیام