از فقه متحجر تا فقه حکمرانی

ملت بیدار آنلاین| نقدعلی یکی از نمایندگان مجلس یازدهم در نطقی خطاب به رئیس مجلس گفته است که فراخوان دادن برای تصحیح لایحه حجاب را متوقف کنید. حکم شرع مشخص است. این اظهارات نمایه‌ی مشخصی برای فهم کسانی است که در گوشه ذهنی خود متحجرانه به شریعت و فقه می‌نگرند. اینها معتقدند که حکم فقهی باید یکپارچه و بدون هیچ دقتی نسبت به زمانه، شرایط محیطی، نتایج جدید نگرش‌های فقهی و اساس مسئله حکمرانی، تبدیل به قانون شود.

اگر این نگاه متحجرانه را امام (ره) داشت، جمهوری اسلامی هیچ وقت به نتیجه نمی‌رسید. چرا که در فقه متحجرانه نه خبری از انتخابات بود و نه تفکیک قوا یا دیگر ابعاد قانون اساسی مترقیانه‌ی جمهوری اسلامی؛ فهم فقهی امثال نقدعلی، رسایی و آقاتهرانی آنقدر الکن است که نمی‌توان ابداعی درون دینی یا پذیرشی از برون دین داشته باشد. نمی‌تواند زمانه را درک کند. نمی‌تواند براساس نیاز، شکل خود (و نه هسته و ذات خود) را تغییر دهد. نمی‌تواند مصلحت و ابعاد را هضم کند. اینها از اسلام واقعی دورند و اسلام خودشان را تبعیت می‌کنند. 

البته که باید مواظب باشیم که روزآمد کردن فقه، به نقطه‌ی ذبح آن نرسد؛ آنچنان که برخی روشنفکران تلاش کردند تا فقه در درون خود تمام شود، آنهم به اسم تغییر زمانه و مدرن شدن. اینجا یک اندیشه وجود دارد که ریشه در فقه اصیل شیعی داشته و دارد اما ابزارهای خود را به روز می‌کند. به ویژه زمانی که می‌خواهد بعد از 13 قرن به حاکمیت دست یابد و حکمرانی کند. امام (ره) و شاگردانش مانند رهبر معظم انقلاب، شهید بهشتی و شهید مطهری، سردمداران این اندیشه فقهی هستند. 

امام (ره) در دوران پربرکت حیات خود هم با آن اندیشه متحجر که امروز در پایداری و سوپرانقلابی‌ها جمع شده، جنگید و هم با روشنفکرانی که فقه را بالکل نمی‌خواستند. احتمالا نقدعلی و امثال او نخواهند فهمید که حکمرانی ویژگی‌های خاص خود را دارد و برای آن باید شریعت را با تمامیت آن فهمید. نه حکم شریعت را کنار گذاشت که برخی اوقات آن را فدای حکمی دیگر کرد یا اینکه راه بهتری برای دستیابی به آن پیدا نمود. لذا امیدی به این جماعت سوپرانقلابی نیست؛ باید با متن حوزه علمیه و مومنین عاقل سخن گفت و تبیین کرد. فراخوان قالیباف از جنس پیدا کردن بهترین راه برای دستیابی به حکم شریعت در این زمانه‌ی پیچیده است./ انتهای پیام