موتورسواری زنان در ایران؛ از منع‌های پنهان تا امید به تغییر

به گزارش ملت بیدار صبح مجلس نوشت: موتورسواری زنان در ایران سال‌هاست به یکی از بحث‌های اجتماعی پرچالش تبدیل شده است. موضوعی که در نگاه اول ساده به نظر می‌رسد، اما در لایه‌های قانونی، عرفی و نهادی به مسئله‌ای پیچیده بدل شده است. زنان می‌گویند موتورسواری حقی طبیعی و راهی برای رفت‌وآمد روزمره است، اما ساختارهای رسمی هنوز مانع از تحقق این امر می‌شوند.

در قوانین کشور هیچ بند صریحی وجود ندارد که زنان را از موتورسواری منع کند، اما عملاً صدور گواهینامه برای آنان متوقف شده است. این محرومیت نانوشته از دهه شصت شکل گرفت و در سال ۱۳۸۹، با اصلاح قانون حمل‌ونقل، به‌طور غیررسمی رسمیت یافت؛ جایی که صراحتاً صدور گواهینامه موتورسیکلت فقط برای مردان پیش‌بینی شد.

با وجود این محدودیت‌ها، زنان هیچ‌گاه از مطالبه خود دست نکشیده‌اند. نتیجه این وضع آن است که بسیاری از زنان ناچارند بدون گواهینامه و در خفا موتورسواری کنند؛ هرچند خطر جریمه و برخورد پلیس همواره همراهشان است.

کارشناسان حقوقی مانند کامبیز نوروزی معتقدند که قانون هیچ منع روشنی برای موتورسواری زنان ندارد و عدم صدور گواهینامه بیشتر ناشی از «سلیقه اجرایی» است. مخالفان اما بیشتر بر «حفظ عرف عمومی» و نگرانی از نوع پوشش زنان تکیه می‌کنند؛ نگرانی‌هایی که در تصمیم‌گیری‌های رسمی نیز بازتاب یافته است.

در سطح سیاسی هم بارها بحث موتورسواری زنان مطرح شده است. معاونت امور زنان ریاست جمهوری و برخی نمایندگان مجلس از ضرورت تغییر قانون سخن گفته‌اند. دولت لایحه گواهینامه موتور بانوان را به مجلس ارسال کرده، اما هنوز در مجلس بررسی و به تصویب نهایی نرسیده است.

تغییرات اجتماعی و فشار افکار عمومی نیز بی‌تأثیر نبوده است. گزارش‌ها نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر سختگیری پلیس نسبت به موتورسواری زنان در برخی شهرها کمتر شده است؛ هرچند این تغییر هنوز شکل قانونی پیدا نکرده است.

تجربه نشان داده است که چنین تغییراتی به‌جای یکباره، به‌تدریج رخ می‌دهد. برای رسیدن به نتیجه، مجلس و دولت باید با صراحت دست به اصلاح قوانین بزنند و هم‌زمان با فرهنگ‌سازی و آموزش ایمنی، نگرانی‌های موجود را کاهش دهند./ پایان پیام